در تعریف عسل تقلبی، معمولا اختلاف نظرهای جدی بین مصرف کنندگان و تولید وجود دارد. عده ای معتقدند اگر در بازه زمانی تولید عسل ، برای تغذیه به زنبوره ن مصرف کنندگان و تولید کنندگان عسل برای تغذیه به زنبورهای عسل مواد شیرین مصنوعی بدهند، عسل تولیدشده یت نوعی بدهند، عسل تولیدشده تقلبی است؛ عده ای نیز معتقدند اگر به عسل تولیدشده زنبور عسل، برای افزایش حجم آن، مواد فراوری شده شیرین کننده بیفزایند، عسل تقلبی خواهد بود.
یک دهه اخیر، سازمان های نظارتی مانند سازمان غذا و داروی آمریکا و به تبع آن دیگر های این تعریف را از عسل تقلبی ارائه می دهند: «بر مبنای فرایند تولید ارائه شده، عسل تقلبی، د است که زنبور عسل هیچ دخالتی در فرایند تولید آن ندارد.» در یک تعریف محتاطانه، و تقلی این گونه تعریف می شود: «عسلی تقلبی است که زنبور عسل در فرایند آن اصلا دخالتی ندارد، با اگر عسل توسط زنبور عسل تولید شد، پس از آن برای افزایش حجم، عصاره ترکیبی و غلیظ مواد قندی به آن اضافه گردد.»
در هر دوی این موارد، اشاره به تغذیه کمکی زنبور عسل با شربت، شیره، شکر و قند توسط زنبورداران نشده است ؛ یعنی پذیرفته اند که استفاده کمکی از شربت قند در تغذیه زنبور برای تولید عسل، منجر به تولید عسل تقلبی و غیر طبیعی نمی شود.
عسل تقلبی غالبا از ترکیب آب، ش کر، بادکا و اسانس، و بعضا مواد افزودنی دیگری مانند سیب زمینی، نوشابه زرد و حتی واسکازین ساخته می شود. عسل تقلبی ارزان تر از بقیه عسلها است و بسیاری از عسل هایی که توسط دوره گردهای سطح شهر یا بعضی فروشگاههای بزرگ با تخفیف بسیار بالا به فروش می رسد، از این نوع است. چنین عسل هایی نه تنها خاصیت غذایی و دارویی ندارد، بلکه می توانند بسیار خطرناک باشند و موجب سرطان، مشکلات گوارشی و کبدی، اختلالات خونی و قلبی- عروقی، آسیب های جنینی و….. شوند.
تشخیص عسل واقعی از تقلبی
تنها راه شناسایی دقیق عسل های طبیعی و تقلبی، استفاده از روش های آزمایشگاهی است. بین عامه مردم متداول است که به صورت تجربی و با استفاده از برخی خواص فیزیکی عسل مانند چسبندگی، غلظت، خاصیت جذب آب، کشش سطحی، خواص گرمایی، رنگ عسل و ریستاله شدن، طبیعی بودن عسل را تشخیص دهند اما این روش ها برای تشخیص کیفیت عسل، های مطمئنی نیستند. برای مثال، استفاده از خاصیت چسبندگی عسل که روشی ساده برای تشخیص احتمالی عسل طبیعی ذکر می گردد، برای عسل های مرکبات که درصد آب بالارو نتیجه درستی در پی نخواهد داشت.
ویژگیهای عسل مرغوب
از دیدگاه طبیبان کهن، عسل باید غلیظ و بدون موم بوده، شفاف و صاف باشد و بوی خوش مخصوص عسل را داشته باشد. همچنین عسل باید هنگام ریخته شدن از ظرفی به ظرف دیگر، کش بیاید و حتی از ارتفاع زیاد، امتداد آن قطع نگردد. حکمای ایرانی، عسلی با این ویژگی ها که رنگ سرخ یاقوتی داشته باشد را عسل با کیفیت برای کاربردهای درمانی دانسته اند و اگر رنگ آن زرد کم رنگ یا نباتی باشد، عسل مناسب برای خوردن و لذت بردن.
در مقابل، عسل سبز یا سیاه رنگ، عسلی که مزه تندوتیز داشته باشد یا هنگام بوییدن، موجب عطسه فرد شود و عسلی که بیش از یک سال از تولید آن گذشته باشد، عسل بی کیفیت برای مصرف خوراکی معرفی شده و عسل زمستانی نیز پست تر از عسل بهاره دانسته شده است.
استفاده از شربت شکر در تغذیه زنبور
در مبحث چرخه زندگی زنبور عسل، گفتیم که زنبورهای کارگر، از شهد و گرده گل ها برای تغذیه خود، لاروها و زنبورهای نر داخل کندو استفاده می کنند و همچنین برای زمانی که شهد گلها و گیاهان در طبیعت وجود ندارد، یعنی فصل پاییز و زمستان، مقداری عسل ذخیره می کنند تا بتوانند از آن استفاده کنند و زنده بمانند و ما انسانها خودمان را به خوان نعمت این عسل خبرهای دعوت کرده ایم.
در برخی شرایط جغرافیایی بویژه در کشور ما، اگر تغذیه زنبورها تنها از منابع طبیعی و گیاهی باشد، هیچ ذخیره قابل توجهی از عسل برای برداشت انسان باقی نمی ماند و یا با برداشت ذخایر زمستانی عسل توسط انسان، زنبورها از گرسنگی خواهند مرد.
پس گاهی استفاده از شربت قند برای تغذیه کمکی زنبورها، اجتناب ناپذیر است چراکه اگر زنبورهای یک کندو از تغذیه کمکی بهره نبرند و تنها تغذیه طبیعی داشته باشند، در پایان دوره تولید عسل، در هر کندو حدود ۱۰-۸ کیلوگرم عسل می ماند که تنها کفاف پاییز و زمستان زنبورهای کندو را می دهد. به همین خاطر پس از برداشت عسل از کندوها، زنبورداران با تغذیه کمکی با شربت شکر، به زنبورهای عسل کمک می کنند که برای مصرف زمستان شان مقداری عسل تولید و ذخیره کنند تا در فصل سرد سال، تلف نشوند.
نکته مهم:
وقتی زنبور در تغذیه خود از منابع طبیعی مثل ش هد گل و گیاه و گرده کامل استفاده می کند و تغذیه کمکی با شربت قند هم دارد، تمام فعل و انفعالات تبدیل شهد و شربت کمکی در بدن زنبور اتفاق افتاده و عسل تولیدشده، تمام ویژگی های عسل طبیعی را دارد. تنها راه دقیق و قابل اعتماد تشخیص عسل های تقلبی و عسل طبیعی، انجام آزمایش های شیمیایی روی عسل موردنظر است و معمولا با توجه به ویژگی های ظاهری و فیزیکی، نمی توان به طور دقیق عسل تقلبی را از طبیعی تشخیص داد.
این مطلب بسیار کاربردی و عالی بود ، سپاس گذارم
با سلام و احترام
با تشکر از دیدگاه خوبتان